آیا ماستوئیدیت بیماری خطرناکی است؟ چگونه درمان می شود؟

ماستوئیدیت (به انگلیسی mastoiditis) یک بیماری عفونی استخوان پشت گوش انسان به شمار می رود. در جواب این سوال که آیا این بیماری عفونی استخوانی گوش یا غدد لنفاوی بیماری خطرناکی است یا خیر؟باید بگویم جای نگرانی نیست ،شاید این بیماری در گذشته های دور به دلیل کمبود آنتی بیوتیک خطرناک بوده است و باعث مردن بسیاری از کودکان شده است، اما کم کم با پیشرفت علم این بیماری ،به راحتی گاهی با مصرف آنتی بیوتیک و گاهی حتی بدون استفاده از آنتی بیوتیک درمان شده است حال باهم اینجاییم تا به بررسی تاریخچه این بیماری بپردازیم فقط بگویم جای هیچونه نگرانی برای این بیماری نیست!

تاریخچه این بیماری

ماستوئیدیت نتیجه عفونتی است که به سلول های هوایی جمجمه پشت گوش گسترش می یابد. به طور خاص، این التهاب پوشش مخاطی آنتروم ماستوئید و سیستم سلولی هوای ماستوئید در داخلفرآیند ماستوئید است. فرآیند ماستوئید بخشی از استخوان تمپورال جمجمه است که در پشت گوش قرار دارد. فرآیند ماستوئید شامل فضاهای باز و حاوی هوا است. ماستوئیدیت معمولاً در اثر اوتیت میانی حاد درمان نشده (عفونت گوش میانی) ایجاد می شود و یکی از علل اصلی مرگ و میر کودکان بود. با توسعه آنتی‌بیوتیک‌ها، ماستوئیدیت در کشورهای توسعه‌یافته که در آن‌ها بر خلاف زمان‌های گذشته درمان جراحی بسیار کمتر و محافظه‌کارانه‌تر است، بسیار نادر شده است.

هیچ مدرکی مبنی بر اینکه کاهش تجویز آنتی بیوتیک برای اوتیت میانی باعث افزایش بروز ماستوئیدیت شده است وجود ندارد و این احتمال را افزایش می دهد که کاهش موارد گزارش شده به دلیل عوامل مخدوش کننده ای مانند ایمن سازی دوران کودکی علیه هموفیلوس و استرپتوکوک باشد. بدون درمان، عفونت می تواند به ساختارهای اطراف، از جمله مغز گسترش یابد و باعث عوارض جدی شود. در حالی که استفاده از آنتی بیوتیک ها بروز ماستوئیدیت را کاهش داده است، خطر ماستوئیدیت ماسک دار، عفونت تحت بالینی بدون یافته های معمول ماستوئیدیت با استفاده نامناسب از آنتی بیوتیک ها و ظهور باکتری های مقاوم به چند دارو افزایش یافته است.

علائم و نشانه ها

برخی از علائم و نشانه های رایج ماستوئیدیت شامل درد، حساسیت و تورم در ناحیه ماستوئید است. ممکن است گوش درد (اتالژی) وجود داشته باشد و گوش یا ناحیه ماستوئید ممکن است قرمز (اریتماتوز) باشد. تب یا سردرد نیز ممکن است وجود داشته باشد. نوزادان معمولا علائم غیر اختصاصی از جمله بی اشتهایی، اسهال یا تحریک پذیری را نشان می دهند. تخلیه از گوش در موارد جدی‌تر اتفاق می‌افتد که اغلب به صورت ترشح قهوه‌ای روی روبالشی پس از بیدار شدن ظاهر می‌شود.

این ویدیو توسط دکتر خانم نسرین یزدانی متخصص گوش و حلق بینی طراحی و توزیع شده برای اینکه خیالتون راحت بشه این ویدیو را تا آخر ببینید.

حال به ادامه مبحث پاتوفیولوژی این بیماری می پردازیم؟

پاتوفیولوژی

پاتوفیزیولوژی ماستوئیدیت ساده است: باکتری ها از گوش میانی به سلول های هوای ماستوئید گسترش می یابند، جایی که التهاب باعث آسیب به ساختارهای استخوانی می شود. استرپتوکوک پنومونیه، استرپتوکوک پیوژنز، استافیلوکوکوس اورئوس، هموفیلوس آنفولانزا و موراکسلا کاتارالیس شایع ترین ارگانیسم هایی هستند که در ماستوئیدیت حاد بهبود یافته اند. ارگانیسم هایی که به ندرت یافت می شوند سودوموناس آئروژینوزا و سایر باسیل های هوازی گرم منفی و باکتری های بی هوازی هستند. P. aeruginosa، Enterobacteriaceae، S. aureus و باکتری های بی هوازی (Prevotella، Bacteroides، Fusobacterium و Peptostreptococcus spp.) شایع ترین ایزوله ها در ماستوئیدیت مزمن هستند.[8] به ندرت، گونه های مایکوباکتریوم نیز می توانند باعث عفونت شوند. برخی از ماستوئیدیت ها به دلیل کلستئاتوم ایجاد می شوند که کیسه ای از اپیتلیوم سنگفرشی کراتینه کننده در گوش میانی است که معمولاً از عفونت های مکرر گوش میانی ناشی می شود. در صورت عدم درمان، کلستئاتوم می تواند به فرآیند ماستوئید فرسایش یابد.

این غدد محل قرار گیری مختلفی دارد:

ممکن است در پایین تر از گوش و بر روی گردن قابل مشاهده باشد،که آن گاه باید سریعا به پزشک سر و گردن مراجعه کنید!آن گاه این غدد خطرناک است گاهی هم این غدد بخاطره رفتن آب داخل گوش و عفونت است.

تشخیص

حال به این سوال می پردازیم راه های تشخیص چیست؟

تشخیص ماستوئیدیت بالینی است – بر اساس تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی. مطالعات تصویربرداری اطلاعات اضافی را ارائه می دهد. روش استاندارد تشخیص از طریق اسکن ام آر آی است، اگرچه سی تی اسکن یک جایگزین رایج است زیرا تصویر واضح تر و مفیدتری را برای مشاهده میزان نزدیک شدن آسیب به مغز و اعصاب صورت ارائه می دهد. اشعه ایکس مسطح (2-D) چندان مفید نیست. اگر زهکشی وجود داشته باشد، اغلب برای کشت فرستاده می شود، اگرچه اگر بیمار شروع به مصرف آنتی بیوتیک کرده باشد، اغلب منفی خواهد بود. جراحی اکتشافی اغلب به عنوان آخرین راه تشخیص برای دیدن ماستوئید و نواحی اطراف آن استفاده می شود.

این سی تی اس کن مربوط به این بیماری است حال بیاید به راه های درمان بپردازیم.

راه های درمان غدد لنفاوی

یکی از رایج ترین راه های درمان این غدد مصرف دارویی با نام آنتی بیوتیک است،اگر نه راه بعدی درمان این غدد جراحی با استفاده از لوله تهویه مخصوص گوش است.

منابع

https://en.wikipedia.org/wiki/Mastoiditis

پیوند به بیرون

متخصص گوش و حلق و بینی